- II. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrılar
- III. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların Değişik Türleri
- IV. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların Önemi
- V. Mısır Dininde İnek Başlı Tanrıların Görevi
- VI. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların İkonografisi
- VII. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların Temsilleri
- Mısır’da İnek Başlı Tanrılara Tapınma
Hathor, Mısır mitolojisindeki en mühim ve popüler tanrılardan biridir. Çoğu zaman inek başlı bir karı olarak tasvir edilir ve aşk, müzik, dans ve doğurganlıkla ilişkilendirilir. Hathor ek olarak bayanların ve evlatların koruyucusuydu ve doğum esnasında çoğunlukla ona yakarma edilirdi.
Hathor’un imgesi Mısır sanatında 5.000 yıldan uzun süreden beri bulunmaktadır ve Roma sürecinin sonuna kadar tapınılmaya sürmüştür. Mısır haricinde da tapınılan birkaç Mısır tanrısından biridir ve bilhassa Nubia ve Sudan’da popülerdi.
Bu makalede, Hathor’un Mısır sanatındaki tarihini, ikonografisini ve önemini inceleyeceğiz. Ek olarak Mısır mitolojisi ve dinindeki rolünü ve çağıl kültür üstündeki tesirini tartışacağız.
Antet | Özellikler |
---|---|
Hathor |
|
Mısır sanatı |
|
İnek başlı allah |
|
Antik Mısır |
Kendisine Nil Deltası’ndan Nubian çölüne kadar Mısır’ın her yerinde tapınılmıştır. |
Tanrıça |
Ek olarak doğurganlık, doğum ve annelikle de ilişkilendirilir O çoğu zaman emzirirken yahut bir evladı tutarken tasvir edilir |
II. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrılar
İnek başlı tanrılar binlerce senedir Mısır sanatında tasvir edilmiştir. Bu tanrıların malum en eski tasvirleri Hanedanlık Öncesi Devre’e (ortalama MÖ 6000-3) dayanmaktadır. Bu zamanda, inek başlı tanrılar çoğu zaman doğurganlık ve annelikle ilişkilendirilmiştir.
Hanedanlık Süreci’nde (MÖ 3100 civarı), inek başlı tanrılar sanatta tasvir edilmeye devam etti. Sadece sembolizmleri değişmeye başladı. Bu zamanda, inek başlı tanrılar çoğu zaman kraliyet gücü ve otoritesiyle ilişkilendirildi.
Mısır mitolojisindeki en meşhur inek başlı allah Hathor’dur. Hathor, aşk, güzellik, müzik ve dans tanrıçasıydı. Ek olarak bayanların ve evlatların koruyucu tanrıçasıydı. Hathor çoğu zaman inek başlı bir karı olarak tasvir edilirdi. Bazı zamanlar bir inek yahut sfenks olarak da tasvir edilirdi.
Hathor, antik Mısır’daki en popüler tanrılardan bir tanesiydi. Her toplumsal sınıftan insan tarafınca tapınılırdı. Hathor’un tapınakları Mısır’ın her yerinde bulunurdu. Bu tapınakların en ünlüsü Dendera’daki Hathor Tapınağı’ydı.
Hathor’a tapınma Greko-Romen döneminde (MÖ 332-MS 395) devam etti. Bu zamanda Hathor çoğunlukla Yunan tanrıçası Afrodit ile özdeşleştirildi.
Hathor’a tapınma sonucunda Mısır’da bitti. Sadece, onun imgesi sanat ve edebiyatta görünmeye devam etti. Hathor hala birtakım çağıl paganlar tarafınca tapınılıyor.
III. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların Değişik Türleri
Mısır sanatında birçok değişik inek başlı allah türü vardır. En yaygın olanlardan bazıları şunlardır:
- Hathor
- IŞİD
- Mut
- O olabilirdi
- Yarasa
Bu tanrıların her birinin kendine has özellikleri ve ilişkileri vardır. Sözgelişi, Hathor çoğunlukla aşk, müzik ve dansla ilişkilendirilirken, İsis efsun ve annelikle ilişkilendirilir.
Mısır sanatındaki değişik inek başlı allah türleri, Mısır mitolojisinin kompleks ve muhtelif doğasını yansıtır. Bu tanrılar oldukca muhtelif kavram ve fikirleri temsil eder ve antik Mısır’ın dini ve kültürel yaşamında mühim bir rol oynamışlardır.
IV. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların Önemi
İnek başlı tanrılar, muhtelif nedenlerle Mısır sanatında önemliydi. ilk olarak, inekler antik Mısır’da mukaddes hayvanlar olarak kabul ediliyordu. Doğurganlık ve bollukla ilişkilendiriliyorlardı ve ek olarak tanrıça Hathor’un vücut bulmuş hali olduklarına inanılıyordu. Netice olarak, inekler sanatta çoğu zaman pozitif bir ışıkta tasvir ediliyordu. Yavrularına bakan nazik, besleyici yaratıklar olarak gösteriliyorlardı.
İkinci olarak, inek başlı tanrılar çoğu zaman kraliyetle ilişkilendirilirdi. Antik Mısır’da inekler firavunun vücut bulmuş hali olarak kabul edilirdi. Netice olarak, firavunlar çoğu zaman inek başlarıyla yahut inek boynuzları içeren taçlarla tasvir edilirdi. İnekler ve kraliyet arasındaki bu ilişki, firavunun enerjisini ve otoritesini pekiştirdi.
Üçüncüsü, inek başlı tanrılar çoğu zaman diğer dünyayla ilişkilendirilirdi. Antik Mısır’da inekler, gök tanrıçası olan tanrıça Nut ile ilişkilendirilirdi. Nut’un ölüleri koruduğuna ve onlara diğer dünyada yemek ve su sağladığına inanılırdı. Netice olarak, inekler çoğu zaman cenaze törenlerinde sanatta tasvir edilirdi. Ölenlere gıda ve koruma sağladıkları gösterilirdi.
Dördüncüsü, inek başlı tanrılar çoğu zaman doğurganlık ve doğumla ilişkilendirilirdi. Antik Mısır’da inekler, aşk, güzellik ve doğurganlık tanrıçası olan tanrıça Hathor ile ilişkilendirilirdi. Netice olarak, inekler sanatta çoğu zaman doğumla bağlantılı olarak tasvir edilirdi. Hanımefendilerin doğum yapmasına destek oldukları ve yeni doğmuş çocuklarına baktıkları gösterilirdi.
Mısır sanatında inek başlı tanrıların önemi, sanatta göründükleri vakit sayısından bellidir. İnekler, Mısır sanatında tasvir edilen en yaygın hayvanlardan biridir ve çoğu zaman pozitif bir ışıkta gösterilirler. Yavrularına bakan nazik, besleyici yaratıklar olarak gösterilirler. İnekler ek olarak kraliyet, diğer dünya ve doğurganlıkla ilişkilendirilir. Netice olarak, Mısır sanatında ve kültüründe mühim bir rol oynamışlardır.
V. Mısır Dininde İnek Başlı Tanrıların Görevi
İnek başlı tanrılar Mısır dininde mühim bir rol oynamıştır. Çoğu zaman doğurganlık, annelik ve koruma ile ilişkilendirilmişlerdir. Mısır dinindeki en mühim inek başlı tanrılardan bazıları Hathor, İsis ve Nut’tur.
Hathor, aşk, güzellik, müzik ve dans tanrıçasıydı. Ek olarak doğurganlık ve annelikle de ilişkilendirilirdi. İsis, sihir, bilgelik ve şifa tanrıçasıydı. Ek olarak Osiris’in karısı ve Horus’un annesiydi. Nut, sema tanrıçasıydı. Çoğu zaman vücudu yeryüzünün üstünde kemerli bir inek olarak tasvir edilirdi.
İnek başlı tanrılar çoğunlukla sanatta ve mimaride tasvir edilmiştir. Ek olarak dini ritüellerde ve festivallerde de yer almışlardır. Mısırlılar, inek başlı tanrıların onları zarardan koruyabileceğine ve onlara iyi talih getirebileceğine inanıyorlardı.
VI. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların İkonografisi
Mısır sanatında inek başlı tanrıların ikonografisi kompleks ve çeşitlidir. Sadece, bu tanrıların bir çok tasvirinde bulunabilen birtakım ortak özellikler vardır.
İnek başlı tanrıların en çarpıcı özelliklerinden biri antropomorfik görünümleridir. Çoğu zaman insan vücutları ve inek başlarıyla tasvir edilirler. Sadece, bir kuşun kanatları yahut bir aslanın kuyruğu şeklinde başka hayvan özelliklerine de haiz olabilirler.
İnek başlı tanrılar çoğu zaman doğurganlık ve annelikle ilişkilendirilir. Bu, onları çoğu zaman çocuklarını emzirirken yahut emzirirken tasvir eden ikonografilerinde yansıtılır. Ek olarak doğurganlığı ve büyümeyi simgeleyen bitkileri yahut çiçekleri tutarken de gösterilebilirler.
İnek başlı tanrılar ek olarak güneş ve gökyüzüyle ilişkilendirilir. Bu, onları çoğu zaman güneş taçları takarken yahut dağların yahut uçurumların üstünde dururken tasvir eden ikonografilerinde belirgindir. Ek olarak başlarından güneş ışınları yayılarak da gösterilebilirler.
Mısır sanatındaki inek başlı tanrıların ikonografisi, bu tanrılar ve Mısır kültüründeki rolleri hakkındaki varlıklı ve kompleks bir data deposudur.
VII. Mısır Sanatında İnek Başlı Tanrıların Temsilleri
İnek başlı tanrılar çoğu zaman Mısır sanatında muhtelif şekillerde temsil edilirdi. İnek başlı tamamen insan figürleri olarak yahut kollar ve bacaklar şeklinde insan özelliklerine haiz inekler olarak tasvir edilebilirlerdi. Ek olarak, bir çift boynuz yahut bir insan bedeninde bir inek başı şeklinde daha soyut şekillerde de temsil edilebilirlerdi.
İnek başlı tanrıların en yaygın tasvirlerinden biri, Hathor’un inek başlı bir karı olarak tasviridir. Bu tasvir, fotoğraf ve heykellerden mücevher ve çanak çömleğe kadar Mısır sanatında çoğunlukla bulunur. Hathor çoğu zaman inek boynuzlarından yapılma bir antet ve bir güneş diski takarken tasvir edilir ve çoğu zaman kendisiyle ilişkilendirilen bir müzik cihazı olan bir sistrum tutarken gösterilir.
Öteki inek başlı tanrılar da çoğunlukla insan formunda tasvir edilmiştir. Sözgelişi, tanrıça Bat çoğunlukla inek başlı bir karı olarak tasvir edilmiştir ve çoğunlukla inek boynuzlarından yapılma bir antet ve bir güneş diski takarken gösterilmiştir. Allah Khnum da çoğunlukla koç başlı bir erkek olarak tasvir edilmiştir ve çoğunlukla koç boynuzlarından yapılma bir antet ve bir güneş diski takarken gösterilmiştir.
İnsan formunda tasvir edilmelerinin yanı sıra, inek başlı tanrılar çoğunlukla daha soyut şekillerde de temsil ediliyordu. Sözgelişi, tanrıça İsis çoğunlukla bir çift boynuz olarak temsil ediliyordu ve allah Osiris çoğunlukla bir insan vücudunun üstünde bir inek başı olarak temsil ediliyordu.
İnek başlı tanrıların Mısır sanatında temsil edilmiş olduğu değişik yollar, onların doğalarının değişik yanlarını ve Mısır mitolojisindeki rollerini yansıtıyordu. Sözgelişi, Hathor çoğu zaman nazik ve besleyici bir tanrıça olarak tasvir edilirken, Bat çoğu zaman yırtıcı ve koruyucu bir tanrıça olarak tasvir ediliyordu. İnek başlı tanrıların temsil edilmiş olduğu değişik yollar, Mısırlılar tarafınca tapınılma biçimlerini de yansıtıyordu.
Mısır’da İnek Başlı Tanrılara Tapınma
İnek başlı tanrılar eski Mısır’da yaygın olarak tapınılırdı. Çoğu zaman doğurganlık, annelik ve koruma ile ilişkilendirilirlerdi. En popüler inek başlı tanrılardan bazıları Hathor, İsis ve Nut’tur.
Hathor, aşk, güzellik, müzik ve dans tanrıçasıydı. Ek olarak doğurganlık ve annelikle de ilişkilendirilirdi. İsis, efsun, bilgelik ve şifa tanrıçasıydı. Ek olarak yeraltı dünyasının tanrısı Osiris’in karısıydı. Nut, gökyüzünün tanrıçasıydı. Çoğu zaman vücudu yeryüzünün üstünde kemerli bir inek olarak tasvir edilirdi.
İnek başlı tanrılar çoğunlukla sanatta ve heykelde tasvir edilmiştir. Ek olarak muskalarda ve öteki dini nesnelerde de yer almışlardır. İnek başlı tanrılara Mısır’da Roma dönemine kadar tapınılmaya devam edilmiştir.
Mısır sanatında inek başlı tanrıların düşüşü, ülkenin yabancı güçler tarafınca yönetildiği Geç Devre’de (MÖ 664-332) başladı. Mısır’a has olmayan yabancı yöneticiler, Mısır tanrılarına ve tanrıçalarına tapmadılar ve bunun sonunda inek başlı tanrılar sanattan kaybolmaya başladı. Ptolemaios Süreci’nin (MÖ 332) sonuna doğru inek başlı tanrılar, İsis ve Osiris şeklinde öteki tanrılarla tamamen yer değiştirmişti.
Mısır sanatında inek başlı tanrıların azalması, Mısırlıların değişen dini inançlarının bir yansımasıdır. Ülke daha kozmopolit ve internasyonal hale geldikçe, Mısırlılar öteki kültürlerden olanlar da dahil olmak suretiyle daha geniş bir allah ve tanrıça çeşitliliğine tapmaya başladılar. Bu, inek başlı tanrıçalar Hathor ve İsis şeklinde geleneksel Mısır tanrılarının azalmasına yol açtı.
Mısır sanatında inek başlı tanrıların azalması, bununla beraber ülkenin değişen siyasal manzarasının bir yansımasıdır. Mısırlılar yabancı yönetimi dibine girdikçe, kültürel hüviyet duygusunu kaybetmeye başladılar. Bu, inek başlı tanrılar da dahil olmak suretiyle geleneksel Mısır allah ve tanrıçalarına tapınmada bir düşüşe yol açtı.
Mısır sanatında inek başlı tanrıların azalması, Mısır dini ve kültürünün tarihinde mühim bir vakadır. Mısırlıların ilk olarak kendi allah ve tanrıçalarına adandığı bir son zamanların sonunu işaret eder. Ek olarak Mısırlıların yabancı allah ve tanrıçalara tapınmaya daha aleni olduğu yeni bir son zamanların başlangıcını da işaret eder.
S: İnek başlı bir allah ile inek tanrıça arasındaki ayrım nelerdir?
A: İnek başlı allah, bir ineğin başıyla tasvir edilen bir tanrıdır. İnek tanrıçası, ineklerle ilişkilendirilen bir tanrıçadır.
S: Mısır sanatında inek başlı tanrıların değişik türleri nedir?
A: Mısır sanatında üç ana tipte inek başlı allah vardır:
* Aşk, müzik ve güzellik tanrıçası Hathor
* Annelik ve efsun tanrıçası İsis
* Gök tanrıçası Nut
S: Mısır sanatında inek başlı tanrıların önemi nelerdir?
A: İnek başlı tanrılar çoğu zaman Mısır sanatında doğurganlık, annelik ve koruma sembolleri olarak tasvir edilirdi. Ek olarak diğer dünyayla da ilişkilendirilirlerdi ve çoğu zaman mezarlarda ve öteki cenaze nesnelerinde tasvir edilirlerdi.
0 Yorum